Kinderrechten

Korczak en de rechten van het Kind

Janusz Korczak heeft zich vaak druk gemaakt over rechten voor kinderen. Eigenlijk was hij de eerste volwassene die hierover vaak vertelde en schreef. Zo schreef Korczak drie hele belangrijke rechten voor kinderen:

• Kinderen hebben het recht te zijn zoals ze zijn;
• Kinderen hebben het recht op de dag van vandaag;
• Kinderen hebben het recht op hun eigen dood;

Wat bedoelde Korczak daar nu eigenlijk mee?

Het eerste recht kan je het best zo uitleggen:
Kinderen hebben het recht te zijn zoals ze zijn, eigenlijk zegt Korczak ieder kind is heel bijzonder en probeer niet van een kind iets te maken dat het niet is. Korczak geeft in zijn boeken hele goede voorbeelden. Als je vader of moeder het heel leuk vinden om viool te spelen, dan moet je niet dwingen dat je zoon of dochter het ook leuk vindt. Ook stelt Korczak zich wel eens kinderen als bomen voor. Als je een Kastanjeboom krijgt en je had liever een grote sterke Eik willen hebben, probeer dan niet van die Kastanjeboom dan toch een Eik te maken.

Het tweede recht legt Korczak zo uit:
Kinderen hebben het recht op de dag van vandaag. Net als volwassenen hebben kinderen soms ook een dag waar ze niet in van alles zin hebben. Dan moet je niet dwingen om kinderen toch van alles te doen. Misschien lukt het vandaag niet en gaat het morgen beter.

Het derde recht is lastiger om uit te leggen:
Kinderen hebben het recht op hun eigen dood. Korczak schrijft hierover het volgende: 'Uit angst dat de dood het kind uit ons leven wegrukt, ontnemen wij het kind het recht om te leven'. Hij bedoelt dus dat grote mensen vaak bang zijn om hun kind te verliezen en door die angst soms gevaren zien die er niet zijn. En door die angst leren we kinderen juist niet wat wel en niet gevaarlijk kan zijn. Korczak zegt dat kinderen heel goed in staat zijn om zelf ook wel te weten of te ontdekken wat wel en niet gevaarlijk is. 'Kijk', zegt Korczak, 'Als je altijd maar bang bent dat je kind iets gebeurt, stop het kind dan maar in een mooie doos en doe af en toe de deksel open. Zo krijgt het kind verse lucht om te ademen en kan je het eten geven. Maar vergeet dan niet dat het kind niets leert van het leven!'

Over het derde recht wordt nu nog heel vaak gepraat. Veel volwassenen schrikken hiervan, misschien jij ook wel? Toch bedoelde Korczak hier iets bijzonders mee. Eigenlijk wilde hij met dit recht volwassenen aan het denken zetten. Dat er nu nog steeds veel discussie over is zou hij misschien wel goed vinden.

In die tijd begin 1900 dus, vond men recten voor kinderen niet belangrijk. Vandaag de dag zijn er gelukkig de Internationale Rechten van het kind. Er is zelfs een dag afgesproken waarop mensen eens extra denken bij deze rechten. Elk jaar op of rond 20 november zijn er allerlei feesten in het hele land om stil te staan bij deze rechten.

Rechten van kinderen nu

Over de gehele wereld wonen kinderen. AI heel lang is het duidelijk dat er niet altijd goed voor kinderen gezorgd wordt, of dat er slecht naar kinderen wordt geluisterd. Daarom hebben van alle landen de regeringen besloten daar iets aan te doen. Ze hebben met elkaar besproken wat belangrijk is: waar kinderen recht op hebben. Zo zijn `De rechten van het kind' ontstaan. De meeste landen willen hier zorg voor dragen. Ze willen dat in hun land kinderen weten dat er afspraken zijn over hun rechten. Zodat kinderen veilig en gelukkig kunnen opgroeien. Dit betekent dat deze kinderen, wanneer ze zelf volwassen zijn, ook goed voor kinderen zullen zorgen. Nu is dat vaak nog niet zo. Er zijn veel kinderen die zonder rechten opgroeien. Kinderen ook die het slecht hebben.

Omdat ze toevallig in een land geboren zijn waar kinderen niet meetellen. Of omdat ze met hun ouders in een vreemd land terecht zijn gekomen en de inwoners van dit nieuwe land nog niet zo goed voor deze nieuwe kinderen willen zorgen. Misschien wel omdat ze deze `buitenlanders' wat vreemd vinden en eerst de kat uit de boom willen kijken. Want als je ergens nieuw komt en vreemd bent, wordt er gauw gedacht dat je anders bent en dus geen recht hebt op hetzelfde. De rechten van het kind gelden echter voor alle kinderen! Dat zie je al, als je nummer I van deze 10 rechten gaat lezen. Hieronder volgen `De rechten van het kind', zoals de bekende kinderboekenschrijver Jan Terlouw heeft beschreven. Lees die maar eens goed door.

Recht 1

Het doet er niet toe uit welk land je komt. Het doet er niet toe welke kleur je huid heeft. Je bent minstens zo belangrijk als een dikke, machtige meneer.

Recht 2

Alle kinderen op de wereld moeten genoeg te eten krijgen, om te groeien. De grote mensen moeten ervoor zorgen dat hun geen kwaad overkomt.

Recht 3

Of je nu een Tibetaan bent, of een Mexicaan, of een Neder­lander, dat maakt niets uit; als je maar ergens bij hoort. Of je nou Dag heet, of Tamarinde, of Nicolaï, allemaal best; als je maar een naam hebt. Door een naam te hebben en ergens bij te horen ben je iemand. Daar heb je recht op.

Recht 4

leder kind moet ergens kunnen wonen. leder kind moet ergens kunnen spelen. En als hij ziek is moeten zijn ouders goed voor hem kunnen zorgen.

Recht 5

Als er iets mis is met je been, of met je hoofd, of met wat dan ook, dan heb je recht op extra zorg. De wereld met alle prachtige dingen erin is er ook voor jou.

Recht 6

Iedereen heeft liefde nodig, maar kinderen vooral. Ouders houden natuurlijk het meest van hun eigen kinderen, maar ze moeten ook een beetje van hun liefde aan andere kinderen geven, vooral aan kinderen die geen ouders meer hebben.

Recht 7

Alle kinderen moeten naar school kunnen gaan, om iets te leren. En ze moeten met andere kinderen kunnen spelen en niet eenzaam zijn.

Recht 8

Als het regent en stormt moet je kunnen schuilen.

Recht 9

Je kunt je moeder best helpen met tafeldekken, maar je heeft niet te werken om geld te verdienen. Je hebt wel wat anders te doen: spelen, leren, groot worden. Niemand heeft het recht kinderen wreed te behandelen of uit te buiten.

Recht 10

Het is fijn dat alle kinderen deze rechten hebben. Wees vriendjes met ze, waar ze ook vandaan komen, welke kleur hun huid ook heeft. Doe maar net of ze een beetje je broertjes en zusjes zijn.

Meer weten over Rechten van Kinderen?

Wil je meer lezen over de Rechten van Kinderen kijk dan eens in de pagina met linken naar andere organisaties. Hier kun je klikken op de pagina van Defence for Children, dit is een club die veel doet voor Rechten van Kinderen. Ook UNICEF doet hier heel veel voor. Ook die link kan je aanklikken.